เงินบาทแข็งค่า กับภาพรวมเศรษฐกิจและการลงทุนภายในประเทศ

ขณะที่เงินบาทแข็งค่าฝ่ากระแสเศรษฐกิจโลกชะลอตัว เป็นสัญญาณที่ดีของการนำเข้าที่จะได้ลดต้นทุนการผลิตลง ในขณะที่สำหรับภาคส่งออกแล้วการที่เงินบาทแข็งค่าอาจไม่ส่งผลดีนัก การที่เงินบาทแข็งค่ามากที่สุดและเร็วที่สุดในภูมิภาคด้วยระยะเวลาเพียงครึ่งปีแรกของปี 2562 ย่อมส่งผลกระทบต่อเศรษฐกิจโดยรวมภายในประเทศทั้งด้านที่เป็นผลดีและด้านที่ก่อผลเสีย ซึ่งเพียร์ พาวเวอร์คิดว่าน่าสนใจทั้งสองมุม

เงินบาทแข็งค่า หมายถึงอะไร และเกิดจากปัจจัยใด  

การแลกเปลี่ยนเงินตราระหว่างประเทศหรือค่าเงินนั้น คือตัวกลางอำนาจการต่อรองในการซื้อขายของประเทศต่างๆ ซึ่งค่าเงินมีความผันผวนค่อนข้างมาก จนเกิดการลงทุนในตลาดค่าเงิน (Forex) ที่มีความเสี่ยงสูงตามมาด้วย เงินจะแข็งค่าหรืออ่อนค่าขึ้นอยู่กับอัตราการไหลของเงินสกุลอื่นที่มาแลกเปลี่ยนเป็นสกุลเงินนั้นๆ ว่ามีมากน้อยแค่ไหน ยิ่งมีเงินไหลเข้ามากโอกาสจะแข็งค่าก็มากตามไปด้วย โดยสาเหตุที่ทำให้เงินบาทแข็งค่าเกิดขึ้นได้จาก 3 ปัจจัยคือ

ปัจจัยด้านเงินเฟ้อ

ยิ่งมีอัตราเงินเฟ้อภายในประเทศมาก จะยิ่งทำให้ค่าเงินอ่อนตัวลง อัตราแลกเปลี่ยนต่อสกุลเงินต่างประเทศที่มีอัตราเงินเฟ้อต่ำกว่าจะต้องจ่ายมากกว่าเพื่อแลกเป็นเงินต่อหน่วยกับค่าเงินที่เกิดขึ้นในขณะนั้น

ปัจจัยด้านอัตราดอกเบี้ย

เป็นธรรมดาที่ผลตอบแทนที่สูงกว่าย่อมจูงใจมากกว่า สำหรับนักลงทุนแล้วอัตราดอกเบี้ยพันธบัตรรัฐบาลของไทยที่คงตัวในอัตรา 1.5% ต่อปี สูงกว่าประเทศอื่นๆ ในภูมิภาคเดียวกันย่อมดึงดูดให้เกิดการลงทุนจากนักลงทุนต่างชาติ ด้วยเหตุนี้เองทำให้มีเงินสกุลต่างประเทศเข้ามาในไทยเป็นจำนวนมาก

ปัจจัยด้านการค้าระหว่างประเทศ

การนำเข้า - ส่งออก และการท่องเที่ยวคือปัจจัยสำคัญที่ทำให้เงินไหลเข้าหรือไหลออกจากแต่ละประเทศ เพราะหมายถึงการแลกเปลี่ยนเงินตราระหว่างกัน เมื่อเงินบาทแข็งค่าจึงส่งผลกระทบกับส่วนนี้ด้วย

เงินบาทแข็งค่าขณะนี้เกิดจากอะไร

สำหรับสถานการณ์เงินบาทแข็งค่าที่กำลังเกิดขึ้นในประเทศไทยขณะนี้ เกิดจากทั้ง 3 ปัจจัยที่กล่าวไปแล้วรวมกัน ซึ่งในส่วนนี้ตัวแทนของธนาคารแห่งประเทศไทยได้ออกมาให้ข้อมูล โดยเพียร์ พาวเวอร์สรุปได้ว่ามีเหตุผลมาจากทั้งปัจจัยภายในและปัจจัยด้านเศรษฐกิจโลก

ปัจจัยภายนอก

ภาวะตลาดโลกผันผวน เกิดความเปลี่ยนแปลงในระบบเศรษฐกิจของประเทศใหญ่ๆ ทั่วโลก เช่น สงครามการค้าสหรัฐอเมริกากับจีน การชะลอตัวของเศรษฐกิจโลก รวมไปถึงนโยบายของธนาคารกลางหลายๆ ประเทศที่มีผลต่ออัตราดอกเบี้ย ซึ่งทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงด้านการลงทุน ย้ายมาลงทุนในประเทศไทยมากขึ้น เพราะนักลงทุนคาดการณ์เงินบาทเป็นไปในเชิงบวก เป็นเหตุให้เงินบาทแข็งค่าขึ้นการปรับลดอัตราดอกเบี้ยของธนาคารกลางสหรัฐฯ ส่งผลต่อการย้านฐานการลงทุน เพราะเมื่อผลตอบแทนลดลงนักลงทุนก็มองหาตลาดใหม่ที่มีผลตอบแทนดีกว่า มีการคาดการณ์ว่าการลงทุนในตลาดหุ้นและพันธบัตรไทยเป็นการลงทุนที่ปลอดภัย เพราะอัตราดอกเบี้ยที่ดี รวมถึงการปรับเกรดให้หุ้นหลายตัวเป็นหุ้นที่ดีจากสถาบันการเงินต่างชาติ

ปัจจัยภายใน

เงินเกินบัญชีดุลสะพัดมีมาก ในช่วงครึ่งปีแรกไทยมีเงินในส่วนนี้กว่า 1.2 ล้านล้านบาท และคาดว่าจะเพิ่มเป็น 2.9 ล้านล้านบาทในสิ้นปี 2562 อันเป็นผลมาจากการแลกเปลี่ยนสกุลเงินต่างประเทศเป็นเงินบาท การเมืองภายในประเทศ ผลจากการเลือกตั้งและประเทศกลับเข้าสู่ระบบประชาธิปไตย ทำให้นักลงทุนเกิดความเชื่อมั่นและกล้าลงทุนเพิ่มในตลาดผลิตภัณฑ์ทางการเงินต่างๆ ในประเทศไทยมากขึ้น

เงินบาทแข็งค่าส่งผลกระทบต่อผู้ประกอบการอย่างไร

ตามที่เพียร์ พาวเวอร์กล่าวไปแล้วข้างต้น การแข็งค่าของเงินบาทย่อมส่งผลดีและผลเสียตามมา ซึ่งพิจารณาจาก 3 ปัจจัยด้านการค้าระหว่างประเทศที่กระทบต่อผู้ประกอบการโดยตรงจะพบว่าเงินบาทแข็งค่าส่งผลดังนี้

ธุรกิจนำเข้า

ไม่ว่าจะเป็นธุรกิจที่มีการนำเข้าสินค้าโดยตรงหรือนำเข้าเป็นวัตถุดิบ จะมีต้นทุนที่ต่ำลง เท่ากับได้กำไรมากขึ้นต่อการลงทุนในจำนวนเงินที่เท่ากัน และยิ่งประเทศใดนำเข้ามากอัตราเงินเฟ้อก็จะมากตามไปด้วย ทำให้เมื่อเทียบกับประเทศที่อัตราเงินเฟ้อต่ำกว่าหรือดอกเบี้ยถูกกว่าค่่าเงินจะอ่อนค่าลงมากกว่า

ธุรกิจส่งออก

ทั้งธุรกิจที่ส่งออกสินค้าโดยตรง หรือสินค้าที่เป็นวัตถุดิบ จะมีต้นทุนที่สูงขึ้น โดยเฉพาะในประเทศที่รับเงินดอลลาร์และมีสาขาอยู่ในต่างประเทศ เพราะเท่ากับว่าจ่ายเงินมากขึ้นเพื่อผลลัพธ์เท่าเดิม จึงอาจมีปัญหาใหญ่กว่านั้นตามมาคือการลดกำลังการผลิตลง ซึ่งจะส่งผลต่อการจ้างงานและ GDP ในระยะยาวธุรกิจท่องเที่ยวหลักการง่ายๆ คือ ถ้าเที่ยวแพงกว่าประเทศอื่นที่คล้ายกันในภูมิภาคเดียวกัน และเงื่อนไขอื่นๆ ใกล้เคียงกัน นักท่องเที่ยวย่อมเลือกจะไปในที่ที่ค่าเงินถูกกว่า ยิ่งเงินบาทแข็งค่ามากการท่องเที่ยวก็มีโอกาสจะซบเซาตามไปด้วย

เงินบาทแข็งค่า ผู้ประกอบการควรรับมืออย่างไร

การที่อัตราแลกเปลี่ยนระหว่างประเทศมีความเปลี่ยนแปลง หากเป็นในระยะสั้นๆ ผลกระทบย่อมไม่อยู่ในระดับที่น่ากังวล แต่การที่อัตราเงินบาทแข็งค่าต่อเนื่องมากกว่า 7 เดือน คิดเป็นประมาณ 7% ตั้งแต่ต้นปี ย่อมส่งผลกระทบต่อผู้ประกอบการที่มีคู่ค้าต่างชาติไม่มากก็น้อย สิ่งที่ผู้ประกอบการพอจะทำได้ในภาวะอัตราเงินบาทแข็งค่าคือ

ประกันความเสี่ยงของราคาวัตถุดิบ

เพียร์ พาวเวอร์เคยพูดถึงอนุพันธุ์ในฐานะการลงทุนที่มีความเสี่ยงสูง เพราะเป็นการซื้อขายล่วงหน้าในลักษณะ Option แต่ในสถานการณ์นี้ ความเสี่ยงของผู้ประกอบการที่ทำธุรกิจทั้งนำเข้าและส่งออกคือเรื่องสภาพคล่องและกระแสเงินสดหมุนเวียนภายในบริษัท ดังนั้นการเลือกซื้อวัตถุดิบในลักษณะอนุพันธ์จึงอาจเป็นทางเลือกที่ดี เพราะหากในอนาคตเงินบาทแข็งค่ามากกว่านี้ ต้นทุนในการผลิตของผู้ประกอบการย่อมสูงขึ้นตามไปด้วย การเลือกซื้อวัตถุดิบในราคาที่เราจ่ายได้ในอนาคตย่อมลดความเสี่ยงต่อการขาดทุนได้ดี แต่เพียร์  พาวเวอร์ขอย้ำอีกครั้งว่าอนุพันธุ์เป็นการลงทุนที่ความเสี่ยงสูง เพราะไม่มีใครบอกได้ว่าในอีก 3 - 6 เดือนข้างหน้าสินค้านั้นจะมีมูลค่าเพิ่มขึ้นหรือลดลง

ต่อรองใช้สกุลเงินหลักเป็นสกุลเงินที่มีความผันผวนน้อยกว่า

สาเหตุที่เงินบาทแข็งค่ามีผลกระทบต่อเศรษฐกิจมากเป็นเพราะนำไปเทียบกับสกุลเงินดอลลาร์สหรัฐที่มีความผันผวนมากจากปัจจัยภายในประเทศ หากผู้ประกอบการมีคู่ค้าที่ไม่ได้ใช้สกุลเงินดอลลาร์อาจจะพิจารณาอัตราแลกเปลี่ยนระหว่างกันเป็นอัตราอื่นที่ผันผวนน้อยกว่า

เงินบาทแข็งค่าส่งผลอย่างไรต่อนักลงทุน

นอกจากผู้ประกอบการแล้วผู้ที่ได้รับผลกระทบจากการแข็งค่าของเงินบาทอีกกลุ่มหนึ่งคือนักลงทุน เพราะหมายถึงผลตอบแทนที่จะได้รับกลับมาด้วย ซึ่งจะเกี่ยวข้องกับ 2 ขั้นตอนคือ

การเลือกผลิตภัณฑ์เพื่อการลงทุน

เมื่อเงินบาทแข็งค่าขึ้นหมายถึงอัตราแลกเปลี่ยนที่สูงขึ้น อันเป็นผลมาจากอัตราดอกเบี้ย และอัตราเงินเฟ้อ ทำให้การลงทุนในตลาดแลกเปลี่ยนเงินตราระหว่างประเทศได้รับความสนใจจากนักลงทุนที่นิยมเก็งกำไร รวมถึงการซื้อขายหลักทรัพย์ในตลาดทุน โดยเฉพาะหุ้นกลุ่มนำเข้าที่ได้รับการคาดการณ์ในด้านบวกมากขึ้น รวมถึงการลงทุนในพันธบัตรรัฐบาลที่ถือว่าปลอดภัยและให้ผลตอบแทนที่ดี

การปรับพอร์ตการลงทุน

ปกตินักลงทุนมักกระจายความเสี่ยงในการการลงทุนด้วยผลิตภัณฑ์การลงทุนหลายๆ ประเภทอยู่แล้ว แต่เมื่อเงินบาทแข็งค่าขึ้น ย่อมหมายถึงผลตอบแทนที่จะเกิดความเปลี่ยนแปลงโดยเฉพาะหากมีการลงทุนในหุ้นกลุ่มนำเข้า ส่งออก ท่องเที่ยว รวมถึงการถือหุ้นกู้และพันธบัตรรัฐบาล ที่นักลงทุนต้องมองทิศทางของตลาดให้ออกและคาดการณ์การเติบโตของหุ้นแต่ละตัวให้เหมาะสม เพื่อให้พอร์ตที่ถืออยู่ไม่เสียโอกาสในการได้รับผลตอบแทนที่ดีที่สุด

เงินบาทแข็งค่ากับการเก็งกำไรและการควบคุม

เมื่อมูลค่าของเงินบาทเพิ่มสูงขึ้น ประกอบกับอัตราดอกเบี้ยที่ถือว่าสูงกว่าประเทศอื่นๆ ในภูมิภาคเดียวกัน ย่อมสร้างแรงจูงใจให้กับนักลงทุนและนักเก็งกำไรที่เข้ามาหาผลตอบแทนในตลาดนี้ โดยเฉพาะการใช้เงินบาทเพื่อพักเงินระยะสั้น ซึ่งจะเกิดผลเสียหากเกิดการเทขายเมื่อเงินบาทอ่อนค่าลง ทำให้ธนาคารแห่งประเทศไทยออกมาตรการควบคุมการพักเงินระยะสั้นขึ้นมา 2 ข้อ

ลดยอดคงค้างบัญชีเงินฝากสกุลบาทของผู้มีถิ่นที่อยู่ในต่างประเทศ

คนกลุ่มนี้คือชาวต่างชาติหรือคนไทยในต่างประเทศแต่มาลงทุนในเงินบาทนั่นเอง เรียกว่ากลุ่ม Non-Resident (NR) โดยจะปรับลดทั้งบัญชีลงทุน Non-Resident Bath Account (NRBA) และบัญชีลงทุนในสตราสารหนี้ Non-Resident Bath Account for Security (NRBS) โดยปรับลดการอนุญาตให้มียอกคงค้างเงินบาทค้าคืนไม่เกิน 300 ล้านบาท เหลือเป็นไม่เกิน 200 ล้านบาทต่อราย โดยเริ่มในวันที่ 22 กรกฏาคม 2562 แต่ถ้าเป็นสถาบันการเงินที่ทำการค้ากับต่างประเทศ สามารถขออนุญาตเป็นกรณีไปได้

เพิ่มการตรวจสอบและรายงานการลงทุนในตราสารหนี้ของชาวต่างชาติ

ว่าเป็นการถือครองหน่วยลงทุนที่ผู้ได้รับผลประโยชน์แท้จริงเป็นใคร และมีความผิดปกติหรือไม่ เงินบาทแข็งค่าได้รับการจับตามองจากนักลงทุนทั้งในไทยและต่างประเทศ ผลของมันมีทั้งด้านดีและด้านที่ส่งผลกระทบต่อทั้งผู้ประกอบการและนักลงทุน พร้อมทั้งผลักดันให้ฝ่ายธนาคารกลางเกิดการเคลื่อนไหวเฝ้าระวัง ซึ่งในระยะยาวผลกระทบย่อมไม่จบเท่านี้ นี่คือสิ่งที่ทุกฝ่ายต้องปรับตัว

‍

_______________________________________________________________________

‍คำเตือน : การลงทุนในหุ้นกู้คราวด์ฟันดิงผ่านเพียร์ พาวเวอร์ เป็นการลงทุนสำหรับนักลงทุนที่มีความรู้ความเข้าใจเพียงพอทั้งด้านความเสี่ยง และความสามารถในการตัดสินใจลงทุนด้วยตนเอง ความเสี่ยงในที่นี้หมายถึงความเสี่ยงด้านสภาพคล่องของหลักทรัพย์และความเสี่ยงในการสูญเสียเงินจากการลงทุน การลงทุนในหุ้นกู้คราวด์ฟันดิงเป็นการลงทุนที่เหมาะสมกับนักลงทุนที่ต้องการกระจายความเสี่ยงให้กับพอร์ตการลงทุน นักลงทุนจะสามารถเริ่มลงทุนได้ต่อก็ต่อเมื่อนักลงทุนทำการลงทะเบียนและผ่านแบบประเมินความรู้ความเข้าใจในการลงทุนแล้ว